PM Free Coaching Yojana: ‘तुमच्या स्वप्नांना मिळेल नवी भरारी: प्रधानमंत्री फ्री कोचिंग योजना’

PM Free Coaching Yojana: आपल्या देशात कुशलतेची कमी नाही. प्रत्येक क्षेत्रात तुम्हाला हुशार मुले दिसतील. पण अनेकदा घरची आर्थिक परिस्थिती ठीक नसल्यामुळे, मुलांना त्यांच्या आवडीचे काम करता येत नाही. याच कारणामुळे त्यांची प्रतिभा देखील विकसित होऊ शकत नाही. पण आता सरकारने अशा मुलांच्या मदतीसाठी एक योजना सुरू केली आहे. या योजनेचे नाव – प्रधानमंत्री फ्री कोचिंग योजना आहे. या योजनेअंतर्गत मुलांना मोफत कोचिंग (Free coaching) उपलब्ध करून दिली जाते. मुलांच्या सर्वांगीण विकासाच्या दृष्टीने हे एक उत्कृष्ट पाऊल आहे.

जे विद्यार्थी एसएससी (SSC), रेल्वे (Railway) किंवा यूपीएससी (UPSC) परीक्षांची तयारी करू इच्छितात, पण आर्थिक परिस्थिती चांगली नसल्यामुळे ते कुठेही कोचिंग घेऊ शकत नाहीत, अशा विद्यार्थ्यांसाठी सरकारने ही योजना सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत जे विद्यार्थी या परीक्षांची तयारी करतात, त्यांना मोफत कोचिंग उपलब्ध करून दिली जाते. मोफत कोचिंग मिळाल्याने हे विद्यार्थी या परीक्षांमध्ये यशस्वी होतात आणि त्यांना त्यांची मनपसंद नोकरी मिळते.

PM Free Coaching Yojana

या योजनेचा उद्देश केंद्रीय लोकसेवा आयोग (UPSC), कर्मचारी निवड आयोग (SSC) आणि रेल्वे भरती मंडळ (RRB) तसेच राज्य लोकसेवा आयोग यांच्यामार्फत घेतल्या जाणाऱ्या गट क आणि ख परीक्षा; बँक (Bank), विमा कंपन्या (Insurance Companies) आणि सार्वजनिक उपक्रम (PSU) यांच्यामार्फत घेतल्या जाणाऱ्या अधिकारी पदांच्या परीक्षा; अभियांत्रिकी (Engineering), वैद्यकीय (Medical), व्यवस्थापन (Management) आणि विधी (Law) इत्यादींसारख्या व्यावसायिक अभ्यासक्रमांच्या प्रवेशासाठी घेतल्या जाणाऱ्या प्रतिष्ठित प्रवेश परीक्षा आणि माहिती तंत्रज्ञान (Information Technology), जैव-तंत्रज्ञान (Bio-technology) इत्यादींसारख्या खाजगी क्षेत्रातील सॉफ्ट स्किल्सच्या (soft skills) गरजेनुसार प्रशिक्षण अभ्यासक्रम/रोजगार-आधारित अभ्यासक्रमांसाठी गुणवत्तापूर्ण कोचिंग उपलब्ध करून देणे आहे.

ही योजना केंद्र सरकार, राज्य सरकारे, केंद्रशासित प्रदेश प्रशासन, सार्वजनिक उपक्रम (PSU), केंद्र किंवा राज्य सरकारच्या अखत्यारीतील स्वायत्त संस्था, विद्यापीठे (खाजगी क्षेत्रातील अभिमत विद्यापीठांसहित केंद्रीय आणि राज्य दोन्ही) आणि खाजगी क्षेत्रातील संस्था/गैर-सरकारी संस्था (NGO) इत्यादींद्वारे कार्यान्वित केली जाते. या योजनेअंतर्गत कोचिंग घेणाऱ्या अनुसूचित जाती आणि इतर मागासवर्गीय विद्यार्थ्यांचे प्रमाण ७०:३० असेल. अर्जदारांची संख्या कमी असल्यास, सामाजिक न्याय आणि अधिकारिता मंत्रालय हे प्रमाण कमी करू शकते.

योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक पात्रता:

• प्रधानमंत्री फ्री कोचिंग योजनेचा लाभ घेण्यासाठी विद्यार्थ्यांनी ज्या अभ्यासक्रम/परीक्षेसाठी या योजनेअंतर्गत मोफत कोचिंग दिली जात आहे, त्या अभ्यासक्रम/परीक्षेसाठी पात्रता परीक्षेत निश्चित केलेले किमान गुण प्राप्त केलेले असावेत.
• ज्या परीक्षेसाठी विद्यार्थी कोचिंग घेणार आहेत, त्यामध्ये विद्यार्थ्यांची निवड त्यांनी मिळवलेल्या गुणांच्या आधारावर तयार केलेल्या गुणवत्ता यादीनुसार (merit list) केली जाईल.
• अनुसूचित जाती आणि इतर मागासवर्गीय केवळ तेच विद्यार्थी या योजनेअंतर्गत पात्र असतील, ज्यांच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ३.०० लाख रुपयांपेक्षा कमी आहे.
• या योजनेअंतर्गत कोणत्याही एका विद्यार्थ्याला कोणत्याही विशिष्ट स्पर्धा परीक्षेसाठी संधींची संख्या विचारात न घेता दोनपेक्षा जास्त वेळा लाभ घेता येणार नाही.
• कोचिंग संस्था विद्यार्थ्यांकडून एक शपथपत्र (affidavit) देखील घेईल की त्यांनी या योजनेअंतर्गत दोनपेक्षा जास्त वेळा लाभ घेतलेला नाही.
• ज्या परीक्षा दोन स्तरांवर म्हणजेच प्राथमिक (preliminary) आणि मुख्य (main) अशा प्रकारे आयोजित केल्या जातात, त्यामध्ये अनुसूचित जाती आणि इतर मागासवर्गीय विद्यार्थी दोन्ही परीक्षांसाठी मोफत कोचिंगसाठी पात्र असतील.
• मुख्य परीक्षेसाठी केवळ तेच विद्यार्थी कोचिंगसाठी पात्र असतील, जे प्राथमिक परीक्षेत उत्तीर्ण झाले आहेत.
• निवडलेल्या सर्व विद्यार्थ्यांनी सर्व वर्गांना उपस्थित राहणे अनिवार्य असेल.
• कोणत्याही वैध कारणाशिवाय कोणताही विद्यार्थी १५ दिवस वर्गात गैरहजर राहिल्यास त्याची मोफत कोचिंगची सुविधा बंद केली जाईल आणि त्याच्या जागी दुसऱ्या विद्यार्थ्याला प्रवेश दिला जाईल.