चालू घडामोडी आणि सामान्य ज्ञान – २४ मे २०२५

१) केंद्रीय मत्स्यपालन मंत्री राजीव रंजन सिंह यांनी त्रिपुरातील कैलाशहर येथे एकात्मिक ॲक्वापार्कच्या निर्मितीचे उद्घाटन केले. हा ॲक्वापार्क एकाच छताखाली हॅचरी, फीड मिल, कोल्ड स्टोरेज, प्रक्रिया, प्रशिक्षण आणि विपणन यासह अनेक सेवा प्रदान करेल.

२) जागतिक आरोग्य संघटना (WHO) ने भारताला सार्वजनिक आरोग्य समस्या म्हणून ट्रेकोमाच्या निर्मूलनाचे प्रमाणपत्र औपचारिकपणे प्रदान केले आहे. या सार्वजनिक आरोग्याच्या टप्प्यावर पोहोचणारा भारत दक्षिण पूर्व आशिया क्षेत्रातील तिसरा देश बनला आहे.

३) दिल्ली ऑलिम्पिक असोसिएशनमार्फत दिल्ली गेम्स २०२५ या प्रमुख क्रीडा स्पर्धेचे आयोजन करण्यात येत आहे, ज्याचे उद्घाटन दिल्लीच्या मुख्यमंत्री रेखा गुप्ता यांनी केले.

४) तेलंगणाचे मुख्यमंत्री ए. रेवंत रेड्डी यांनी नागरकुरनूल जिल्ह्यातील अमराबाद मंडलातील माचाराम गावातून इंदिरा सौरा गिरि जला विकासम योजना सुरू केली. या योजनेंतर्गत आदिवासी शेतकऱ्यांना बागायती पिकांच्या सिंचनासाठी ५-७.५ अश्वशक्तीचे मोफत सौर पंप मिळतील.

५) भारताच्या अणुऊर्जा कार्यक्रमाचे प्रमुख वास्तुविशारद आणि अणुऊर्जा आयोगाचे अध्यक्ष म्हणून कार्यरत असलेले डॉ. एम.आर. श्रीनिवासन यांचे ९५ व्या वर्षी तामिळनाडूतील उदगमंडलम येथे निधन झाले.

६) पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नवी दिल्लीतील भारत मंडपम येथे राइजिंग नॉर्थ ईस्ट इन्वेस्टर्स समिट २०२५ चे उद्घाटन केले, ज्यात ईशान्य प्रदेशाच्या सर्वांगीण विकासासाठी सरकारच्या वचनबद्धतेची पुष्टी केली.

७) धानुका ॲग्रीटेक लिमिटेडने त्यांचे नवीनतम तणनाशक ‘दिनकर’ बाजारात आणले आहे, जे विशेषतः भाताच्या लागवडीसाठी विकसित केले आहे. हे नवीन उत्पादन भात उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी गेम-चेंजर म्हणून सादर केले जात आहे, जे पिकाच्या वाढीच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात सातत्याने आणि महागड्या तणांच्या समस्यांशी झगडत आहेत.

८) केंद्रीय क्रीडा मंत्री मनसुख मांडविया यांनी केंद्रशासित प्रदेश दीव येथील घोघला बीचवर पहिल्या खेलो इंडिया बीच गेम्सचे उद्घाटन केले.

९) संयुक्त राष्ट्र व्यापार आणि विकास (UNCTAD) द्वारे जारी केलेल्या २०२५ तंत्रज्ञान आणि नावीन्य अहवालानुसार, ‘फ्रंटियर टेक्नॉलॉजीजसाठी तत्परता’ निर्देशांकात भारत २०२४ मध्ये ३६ व्या स्थानावर आहे, जो २०२२ मधील ४८ व्या स्थानावरून सुधारला आहे.

१०) राष्ट्रीय महिला आयोगाने (NCW) नुकतेच देशभरातील १,००० हून अधिक महाविद्यालयांमध्ये लैंगिक संवेदनशीलता, POSH (लैंगिक छळापासून महिलांचे संरक्षण) जागरूकता आणि सायबर सुरक्षा वाढवण्यासाठी ‘कॅम्पस कॉलिंग’ हा उपक्रम सुरू केला आहे.

११) मिझोरामचे मुख्यमंत्री लालदुहोमा यांनी अधिकृतपणे मिझोरामला पूर्ण साक्षर राज्य म्हणून घोषित केले, जो राज्याच्या शैक्षणिक प्रवासातील एक ऐतिहासिक टप्पा आहे. या कामगिरीमुळे मिझोराम भारतातील पूर्ण साक्षरता प्राप्त करणारे पहिले राज्य बनले आहे.

१२) गुजरातने आपली १६वी सिंह जनसंख्या जनगणना पूर्ण केली आहे, ज्याचे निकाल मुख्यमंत्री भूपेंद्र पटेल यांनी जाहीर केले. ताज्या गणनेत ८९१ सिंहांची नोंद झाली आहे, ही एक उल्लेखनीय आकडेवारी आहे जी वन्यजीव संरक्षणातील राज्याचे यश अधोरेखित करते, विशेषतः प्रोजेक्ट लॉयनसारख्या प्रयत्नांद्वारे.

१३) भारतीय नौदलाने INSV कौंडिन्य नावाचे हस्तनिर्मित, पारंपरिक पद्धतीने शिवलेले जहाज समाविष्ट केले आहे, जे अजिंठा लेण्यांमधील ५ व्या शतकातील एका चित्रापासून प्रेरित आहे. हे जहाज भारताच्या प्राचीन सागरी वारसा आणि जहाज बांधणी परंपरेच्या पुनरुज्जीवनाचे प्रतिनिधित्व करते.