चालू घडामोडी आणि सामान्य ज्ञान – 12 मे 2025

1)भूऔष्णिक ऊर्जेत अरुणाचल प्रदेशची मोठी झेप:
अरुणाचल प्रदेशने पश्चिम कामेंग जिल्ह्यातील दिरांग येथे ईशान्य भारतातील पहिला भूऔष्णिक ऊर्जा उत्पादन करणारी विहीर खोदली आहे. ही एक महत्त्वपूर्ण उपलब्धी आहे.
* अरुणाचल प्रदेश:
* मुख्यमंत्री: पेमा खांडू
* राज्यपाल: लेफ्टनंट जनरल कैवल्य त्रिविक्रम परनायक

2) क्वाड राष्ट्रांची सुरक्षा सहकार्यासाठी एकत्रित बैठक:
क्वाडचे सदस्य देश – ऑस्ट्रेलिया, भारत, जपान आणि अमेरिका – यांनी हवाईमधील होनोलुलु येथील एशिया-पॅसिफिक सेंटर फॉर सिक्युरिटी स्टडीजमध्ये इंडो-पॅसिफिक लॉजिस्टिक्स नेटवर्क (आईपीएलएन) सिमुलेशन अंतर्गत एक टेबलटॉप सराव केला.

3) रशियातील विजय दिवस सोहळ्यात भारताचे प्रतिनिधित्व:
भारताचे संरक्षण राज्यमंत्री संजय सेठ यांनी मॉस्को, रशिया येथे झालेल्या 80 व्या विजय दिवस समारंभात भारताचे प्रतिनिधित्व केले.

4) केरळ सरकारची ‘ज्योती’ योजना:
केरळ सरकारने स्थलांतरित कामगारांच्या मुलांना शिक्षणाची संधी मिळावी यासाठी ‘ज्योती’ नावाची नवीन योजना सुरू केली आहे. या योजनेचा उद्देश या दुर्बळ घटकाला वारंवार होणारे स्थलांतर आणि सार्वजनिक सेवांपर्यंत पोहोचण्यात येणाऱ्या अडचणींमुळे शिक्षणापासून वंचित राहावे लागू नये हा आहे.

5) रोहित शर्माची कसोटी क्रिकेटमधून निवृत्ती:
भारतीय पुरुष क्रिकेट संघाचा कर्णधार रोहित शर्मा याने कसोटी क्रिकेटमधून निवृत्ती जाहीर केली आहे. त्याने नोव्हेंबर 2013 मध्ये कोलकाता येथील ईडन गार्डन्सवर वेस्ट इंडीजविरुद्ध कसोटी पदार्पण केले होते. त्याचा शेवटचा कसोटी सामना डिसेंबर 2024 मध्ये मेलबर्न येथे ऑस्ट्रेलियाविरुद्ध होता.

6) ‘टॉप्स’ योजनेत सात कंपाऊंड तिरंदाजांचा समावेश:
भारत सरकारने आपल्या महत्त्वाकांक्षी Target Olympic Podium Scheme (TOPS) च्या मुख्य गटात सात कंपाऊंड तिरंदाजांचा समावेश केला आहे. विशेष म्हणजे, आंतरराष्ट्रीय ऑलिम्पिक समितीने (IOC) 2028 च्या लॉस एंजेलिस ऑलिम्पिकमध्ये कंपाऊंड तिरंदाजी स्पर्धेचा प्रथमच समावेश केला आहे.

7) विराट कोहलीची इंग्लंड मालिकेपूर्वी कसोटीतून निवृत्ती:
भारताचा लोकप्रिय क्रिकेटपटू विराट कोहली याने आगामी इंग्लंड मालिकेपूर्वी कसोटी क्रिकेटमधून निवृत्तीची घोषणा केली आहे. 36 वर्षीय विराटने 123 कसोटी सामन्यांमध्ये 48.7 च्या सरासरीने 30 शतके आणि 31 अर्धशतकांसह 9,230 धावा केल्या आहेत.

8) दिल्लीत प्रदूषण नियंत्रणासाठी क्लाऊड सीडिंगचा प्रयोग:
दिल्ली मंत्रिमंडळाने प्रदूषणविरोधी लढाईच्या पार्श्वभूमीवर राष्ट्रीय राजधानी क्षेत्रात (NCR) पाच क्लाऊड-सीडिंग चाचण्या घेण्यासाठी 3.21 कोटी रुपयांच्या प्रकल्पाला मंजुरी दिली आहे.

9) आयएनएस किल्टन सिंगापूरमध्ये दाखल:
आय.एन.एस. किल्टन हे प्रमुख आंतरराष्ट्रीय सागरी सुरक्षा प्रदर्शन असलेल्या आयएमडीईएक्स एशिया 2025 मध्ये भाग घेण्यासाठी सिंगापूरला पोहोचले आहे. ही भेट भारताच्या सागरी राजनैतिक संबंधांना अधिक दृढ करण्याच्या आणि प्रादेशिक सुरक्षा भागीदारी मजबूत करण्याच्याCommitment (वचनाबद्धता) दर्शवते.

10) भारत आणि इराण यांच्यात दोन करारांवर स्वाक्षऱ्या:
इराणचे परराष्ट्र मंत्री डॉ. अब्बास अराघची यांच्या भारत भेटीदरम्यान भारत आणि इराण यांनी दोन सामंजस्य करारांवर (एमओयू) स्वाक्षऱ्या केल्या आहेत.

11) तिरंदाजी विश्वचषक: भारताची शानदार कामगिरी:
चीनमधील शांघाई येथे झालेल्या तिरंदाजी विश्वचषक 2025 च्या दुसऱ्या टप्प्यात भारतीय तिरंदाजांनी सात सुवर्ण, एक रौप्य आणि चार कांस्य पदकांसह दक्षिण कोरियानंतर दुसरे स्थान पटकावले. दक्षिण कोरियानेही सात पदके जिंकली, परंतु भारताच्या दोन सुवर्ण पदकांच्या तुलनेत पाच सुवर्ण पदके जिंकल्यामुळे ते पदक तालिकेत अव्वल राहिले.

12) बंगळूरुमध्ये नागरी सुरक्षा मॉक ड्रिल:
बंगळूरुमध्ये आयोजित केलेल्या नागरी सुरक्षा मॉक ड्रिलला ‘ऑपरेशन अभ्यास’ असे नाव देण्यात आले होते. गृह मंत्रालयाच्या निर्देशानुसार आपत्कालीन तयारी अधिक मजबूत करण्याच्या उद्देशाने कर्नाटक राज्य अग्निशमन आणि आपत्कालीन सेवांद्वारे आयोजित केलेल्या राष्ट्रव्यापी उपक्रमाचा हा एक भाग होता.

13) महाराष्ट्रात ‘आदिशक्ती अभियान’ सुरू:
महाराष्ट्र सरकारने राज्यभरातील महिला आणि बालकांना सक्षम बनवण्याच्या उद्देशाने ‘आदिशक्ती अभियान’ ही व्यापक मोहीम सुरू केली आहे.