SSC CGL Syllabus 2025: नक्की बघा, SSC CGL (Combined Graduate Level) परीक्षेचा अभ्यासक्रम

SSC CGL Syllabus 2025 : जर तुम्ही SSC CGL परीक्षा २०२५ उत्तीर्ण होण्याचा विचार करत असाल, तर तयारीसाठी पाया तयार करण्यासाठी संपूर्ण आणि अपडेट केलेला SSC CGL अभ्यासक्रम जाणून घेणे आवश्यक आहे. SSC विविध गट B आणि C पदांसाठी SSC CGL परीक्षा घेते आणि परीक्षा प्रक्रियेत टियर १ आणि टियर २ समाविष्ट असतात आणि मुलाखत नसते. टियर १ आणि टियर २ अभ्यासक्रमात काही सामान्य विषय आणि विषय असतात, तर टियर २ मध्ये सखोल ज्ञानाची आवश्यकता असते आणि टियर १ पेक्षा अडचण पातळी थोडी जास्त असते. या लेखात, उमेदवार SSC CGL टियर-वार अभ्यासक्रम तपासू शकतात.

SSC CGL (Combined Graduate Level) परीक्षेचा अभ्यासक्रम दोन स्तरांमध्ये विभागलेला आहे:

SSC CGL टियर 1 अभ्यासक्रम

टियर 1 परीक्षा उमेदवारांच्या चार मुख्य विषयांवरील मूलभूत क्षमतांचे मूल्यांकन करते:

• सामान्य बुद्धिमत्ता आणि तर्कक्षमता (General Intelligence & Reasoning): या विभागात कोडिंग-डिकोडिंग, रक्तसंबंध, समानता (Analogy), न्यायनिर्णय (Syllogism), निर्णय घेणे (Decision Making), संख्या मालिका (Number Series) आणि इतर अनेक विषयांचा समावेश आहे.
•  सामान्य जागरूकता (General Awareness): यामध्ये इतिहास (प्राचीन, मध्ययुगीन, आधुनिक), भूगोल (भारतीय आणि जागतिक), विज्ञान (भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, जीवशास्त्र), अर्थव्यवस्था, राज्यशास्त्र (भारतीय संविधान, सरकारी योजना) आणि चालू घडामोडी यांसारख्या विस्तृत विषयांचा समावेश आहे.
• संख्यात्मक योग्यता (Quantitative Aptitude): या विभागात बीजगणित (रेषीय समीकरणे, बहुपदी), त्रिकोणमिती (उंची आणि अंतर), भूमिती (चतुर्भुज, मंडळे), डेटा इंटरप्रिटेशन (आलेख आणि चार्ट), संभाव्यता आणि सांख्यिकी, नफा आणि तोटा, आणि क्षेत्रमिति यांसारख्या गणितीय क्षमतांवर लक्ष केंद्रित केले आहे.
• इंग्रजी आकलन (English Comprehension): उमेदवाराची इंग्रजी भाषेची समज तपासली जाते, ज्यामध्ये विरुद्धार्थी शब्द (Antonyms), समोच्चारित शब्द (Homonyms), समानार्थी शब्द (Synonyms), प्रत्यक्ष आणि अप्रत्यक्ष भाषण (Direct and Indirect speech), सक्रिय आणि निष्क्रिय आवाज (Active and Passive voice), वाक्य सुधारणा (Sentence correction), शब्दसंग्रह (Vocabulary) आणि चुका ओळखणे (Spotting errors) यांसारख्या विषयांचा समावेश आहे.

SSC CGL टियर 2 अभ्यासक्रम

टियर 2 परीक्षा ऑनलाइन घेतली जाते आणि सामान्यतः तीन पेपर्सचा समावेश असतो, त्यापैकी काही विशिष्ट पदांसाठी असतात:

पेपर 1 (सर्व उमेदवारांसाठी अनिवार्य):

• गणितीय क्षमता (Mathematical Abilities): या मॉड्यूलमध्ये टियर 1 अभ्यासक्रमावर आधारित बीजगणित, त्रिकोणमिती, भूमिती, डेटा इंटरप्रिटेशन, संभाव्यता आणि सांख्यिकी यांसारख्या प्रगत विषयांचा समावेश आहे.
• तर्कक्षमता आणि सामान्य बुद्धिमत्ता (Reasoning and General Intelligence): टियर 1 प्रमाणेच, परंतु अधिक प्रगत समस्या-निराकरण, तार्किक निष्कर्ष आणि गंभीर विचारसरणीचे प्रश्न.
•  इंग्रजी भाषा आणि आकलन (English Language and Comprehension): इंग्रजी कौशल्यांचे विस्तृत मूल्यांकन, ज्यात आकलन, व्याकरण आणि शब्दसंग्रह यांचा समावेश आहे.
• सामान्य जागरूकता (General Awareness): टियर 1 च्या विषयांचा विस्तार, विज्ञान आणि तंत्रज्ञान, भारतीय अर्थव्यवस्था, सरकारी योजना आणि धोरणे आणि चालू घडामोडींवर अधिक लक्ष केंद्रित करते.
• संगणक ज्ञान चाचणी (Computer Knowledge Test): यामध्ये संगणक संघटना, CPU, I/O उपकरणे, मेमरी, सॉफ्टवेअर (Windows OS, MS Office) आणि कीबोर्ड शॉर्टकटची मूलभूत माहिती समाविष्ट आहे.

डेटा एंट्री स्पीड टेस्ट (Data Entry Speed Test): ही एक पात्रता चाचणी आहे.

पेपर 2 (फक्त कनिष्ठ सांख्यिकी अधिकारी (JSO) पदासाठी):

• सांख्यिकी (Statistics): या पेपरमध्ये सांख्यिकी डेटाचे संकलन, वर्गीकरण आणि सादरीकरण, केंद्रीय प्रवृत्तीचे आणि फैलावाचे मोजमाप, क्षण, विषमत्व आणि कर्टोसिस, सहसंबंध आणि प्रतिगमन, संभाव्यता सिद्धांत, यादृच्छिक चल आणि संभाव्यता वितरण आणि नमुना सिद्धांत यांसारख्या विषयांचा समावेश आहे.
• पेपर 3 (फक्त सहाय्यक लेखापरीक्षण अधिकारी (AAO) पदासाठी):
• सामान्य अध्ययन (वित्त आणि अर्थशास्त्र) (General Studies (Finance & Economics)): हा पेपर विशिष्ट पदांसाठी तयार केला आहे आणि संबंधित वित्तीय आणि आर्थिक संकल्पनांचा समावेश करतो.